PIGO apeluje o doprecyzowanie przepisów dotyczących zwolnienia z obowiązku uzyskania zezwoleń na zbieranie odpadów w systemie kaucyjnym
Polska Izba Gospodarki Odpadami zwróciła się do Ministerstwa Klimatu i Środowiska z prośbą o pilne wyjaśnienie i doprecyzowanie przepisów wprowadzonych ustawą z dnia 21 listopada 2024 r. o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz niektórych innych ustaw.
Nowelizacja ta wprowadziła m.in. zmiany w art. 45 ustawy o odpadach, które przewidują zwolnienie z obowiązku uzyskania zezwolenia na zbieranie odpadów opakowaniowych objętych systemem kaucyjnym.
Ryzyko liberalizacji systemu
Jak podkreśla PIGO, w obecnym brzmieniu przepisy te mogą prowadzić do nadmiernego rozszerzenia zwolnienia poza pierwotny cel, jakim miało być ułatwienie tzw. logistyki zwrotnej.
W praktyce zmiana ta może stworzyć lukę w dotychczasowym, rygorystycznym systemie ochrony środowiska, w którym wszystkie podmioty zbierające odpady palne podlegają ścisłym wymogom i kontrolom.
Izba ostrzega, że nowa kategoria zbierających, zwolniona z obowiązku uzyskania zezwoleń, może działać bez wymaganych zabezpieczeń, operatów przeciwpożarowych, monitoringu wizyjnego czy stałego nadzoru organów inspekcji ochrony środowiska (WIOŚ, GIOŚ). Taki stan rzeczy mógłby doprowadzić do niekontrolowanego obrotu odpadami i potencjalnie zwiększyć ryzyko zdarzeń niebezpiecznych – takich jak pożary odpadów, które w przeszłości były poważnym problemem dla całego sektora.
Potrzeba doprecyzowania przepisów
PIGO zwraca uwagę, że z literalnego brzmienia przepisów wynika możliwość zawierania umów między podmiotami, które same są zwolnione z obowiązku uzyskania zezwolenia. Taka konstrukcja prawna – jak ocenia Izba – podważa spójność i równość zasad obowiązujących w systemie gospodarki odpadami.
Izba apeluje o doprecyzowanie definicji „zbierającego” w art. 45 ust. 1 pkt 13 ustawy o odpadach, tak aby zwolnienie dotyczyło wyłącznie podmiotów prowadzących logistykę zwrotną – np. transport odpadów z punktów handlowych do centrów dystrybucyjnych. Ponadto PIGO postuluje, by wymóg posiadania tytułu prawnego do nieruchomości (określony w art. 42 ustawy o odpadach) obejmował również te centra.
Równe zasady dla wszystkich uczestników rynku
„Nie możemy dopuścić do sytuacji, w której część podmiotów zostanie wyjęta spod rygorów prawa odpadowego, podczas gdy inni – działający w tych samych obszarach – muszą spełniać rygorystyczne wymogi formalne i techniczne” – podkreślają w liście do Ministerstwa Klimatu i Środowiska Dariusz Matlak, Prezes Zarządu PIGO, oraz Michał Dąbrowski, Przewodniczący Rady PIGO.
Izba oczekuje, że resort dokona jasnej interpretacji przepisów, aby zapewnić ich właściwe stosowanie w praktyce i zachować spójność systemu gospodarki odpadami.
