Komunikat Polskiej izby Gospodarki Odpadami.
Warszawa, 5 grudnia 2024 r.
Przesunięcie wdrożenia systemu kaucyjnego na styczeń 2026 r. staje się coraz bardziej realnym scenariuszem. Jest to wynikiem poprawek w ustawie o zmianie ustawie o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, zgłoszonych 3.12.2024 r. podczas wspólnych obrad senackich Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności oraz Komisji Klimatu i Środowiska. 4.12.2024 r. Senat przyjął te poprawki większością 80 głosów przy jedynie 9 głosach przeciwnych i 2 wstrzymujących.
Takie rozwiązanie ma umożliwić równoczesne wprowadzenie systemu kaucyjnego oraz Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (ROP).
Koalicja reprezentatywnych organizacji branży komunalnej:
– Polska Izba Gospodarki odpadami
– Krajowa Izba Gospodarki Odpadami
– Izba Branży komunalnej
– Rada PIPOK – Związek Pracodawców
od dawna apeluje, aby system kaucyjny wszedł w życie nie wcześniej niż ROP. Eksperci podkreślają, że system kaucyjny jest jedynie instrumentem szerszego modelu, jakim jest ROP. System kaucyjny obejmie bowiem jedynie 1,5% wprowadzanych na rynek odpadów i poprawi ogólny poziom recyklingu maksymalnie o 0,6%, przy kosztach sięgających 37 mld zł w ciągu dekady. Wprowadzenie go w pierwszej kolejności byłoby niezgodne z logiką całego systemu, doświadczeniami innych krajów UE oraz kluczowymi dokumentami strategicznymi państwa, takimi jak „Polityka Ekologiczna Państwa 2030” czy „Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2028”.
ROP stanowi odpowiedź na najważniejsze wyzwania gospodarki odpadami, ochrony środowiska i zdrowia w Polsce – jego wprowadzenie pozwoli, aby środki od podmiotów wprowadzających na rynek swoje produkty trafiały tam, gdzie są najbardziej potrzebne z punktu widzenia całego systemu, a zatem i interesu całego społeczeństwa: a więc do niedoinwestowanych gmin. To one bowiem obecnie ponoszą większość kosztów zagospodarowania odpadów, w tym koszty związane z – konieczną i pilną – rozbudową istniejących i budową brakujących instalacji do przetwarzania odpadów oraz koszty eksploatacji tych instalacji.
Organizacje branżowe wskazują, że zaczynając porządkować system od 1,5% odpadów opakowaniowych zamiast od 98,5%, ustawa przekieruje nieproporcjonalnie wysokie środki na bardzo wąską grupę odpadów. Pytają również, gdzie jest korzyść dla środowiska, skoro praktycznie nie wpłynie to na olbrzymią lukę inwestycyjną, rozwój szarej strefy czy globalną ilość odpadów trafiających do środowiska, negatywnie wpływając na zdrowie Polaków? Z kolei brak ROP oznacza realne ryzyko – ryzyko pogorszenia sytuacji gmin z powodu utraty środków na zagospodarowanie odpadów i nieosiągnięcia wymogu 65% recyklingu w 2035 r., nie wspominając o bezpośrednim ryzyku dla środowiska i zdrowia mieszkańców.
Senackie poprawki przesuwające termin wdrożenia systemu kaucyjnego są obecnie rozpatrywane w Sejmie w czasie bieżącego posiedzenia w dniach 5-6.12.2024 r.
Czytaj więcej: Organizacje branży odpadowej apelują do Premiera o pilne wprowadzenie Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta
