Kancelaria Premiera opublikowała w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów założenia do projektu ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw.
| Numer projektu | UD163 |
| Tytuł | Projekt ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw |
| Rodzaj dokumentu | projekty ustaw |
| Informacje o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań planowanych w projekcie | Podjęcie prac nad projektem ustawy wynika przede wszystkim z konieczności wsparcia jednostek samorządu terytorialnego w zakresie obniżenia kosztów gospodarki odpadami oraz poprawy sytuacji na krajowym rynku gospodarki odpadami komunalnymi. Zawarte w projekcie propozycje mają na celu między innymi rozwiązanie niektórych bieżących problemów gospodarki odpadami komunalnymi w szczególności: 1) wysokie koszty funkcjonowania gminnych systemów gospodarowania odpadami komunalnymi, 2) brak odpowiedniej elastyczności w kształtowaniu gminnych systemów odbierania odpadów komunalnych; 3) subwencjonowanie kosztów generowanych przez nieruchomości niezamieszkałe wpływami z nieruchomości zamieszkałych; 4) zaśmiecanie miejsc publicznych, gruntów polnych oraz częściej wykrywane przypadki nieodpowiedniego gospodarowanie odpadami niebezpiecznymi niewłaściwe gospodarowanie odpadami poprzez porzucanie ich w miejscach do tego nieprzeznaczonych; 5) zbyt wysokie obciążenie obowiązkami kontrolnymi, w zakresie wykonywania pomiarów kontrolnych, przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska (GIOŚ), przy jednoczesnym niedostatku kadr pozostających w dyspozycji GIOŚ. |
| Istota rozwiązań ujętych w projekcie | Projekt zawiera rozwiązania mające na celu: 1) wskazanie, że gminy w pierwszej kolejności mają zapewnić przygotowanie do ponownego użycia i recykling odpadów zebranych selektywnie oraz odpadów powstających w procesie sortowania; 2) umożliwienie określenia przez Ministra właściwego do spraw klimatu, w drodze decyzji, odstępstwa dla poszczególnych gmin, od selektywnego zbierania odpadów komunalnych w podziale na 4 frakcje, zgodnie z przepisem art. 10 ust. 3 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98 w sprawie odpadów; 3) umożliwienie indywidualnego rozliczania mieszkańców w budynkach wielolokalowych z obowiązku selektywnego zbierania odpadów; 4) umożliwienie złożenia zażalenia na postanowienie Wojewódzkich Inspektorów Ochrony Środowiska, w przypadku negatywnej opinii umożliwi to złożenie zażalenia do organu wyższej instancji lub komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej w zakresie spełnienia wymagań ochrony przeciwpożarowej; 5) umożliwienie magazynowania odpadów pochodzących z przetwarzania odpadów komunalnych, paliwa alternatywnego oraz odpadów przeznaczonych bezpośrednio do produkcji takiego paliwa przez okres 3 lat; 6) podwyższenie kar za zaśmiecanie przestrzeni publicznej oraz gruntów polnych, dodanie sankcji karnej za pozostawianie odpadów niebezpiecznych w miejscach nieprzeznaczonych do ich składowania lub magazynowania oraz wprowadzenie sankcji w postaci administracyjnej kary pieniężnej za naruszenie polegające na wykonywaniu obowiązku gospodarowania odpadami podmiotom, które nie uzyskały wymaganych decyzji lub wymaganego wpisu do rejestru; 7) zmniejszenie obciążeń dla Głównego Inspektora Ochrony Środowiska poprzez wykreślenie z listy podmiotów wykonujących pomiary kontrolny oraz z pomiary wynikające z realizacji Państwowego Monitoringu Środowiska. Wyżej wymienione propozycje zmian umożliwią gminom zastosowanie rozwiązań, które mogą wpłynąć na ustabilizowanie kosztów odbioru oraz zagospodarowania odpadów komunalnych. Wprowadzenie przepisów umożliwiających indywidualne rozliczanie mieszkańców w budynkach wielolokalowych z obowiązku selektywnego zbierania odpadów, umożliwi odejście przez gminy od tzw. odpowiedzialności zbiorowej. Można oczekiwać również, że mieszkańcy zaczną bardzie restrykcyjnie przestrzegać selektywnego zbierania odpadów, co będzie skutkowało większą ilością dobrej jakości surowców wtórnych zebranych przez gminę oraz osiąganiem wyższych poziomów w zakresie recyklingu i przygotowania do ponownego użycia. Powyższe czynniki będą umożliwiały obniżenie kosztów gospodarowania odpadami. Podwyższanie kar za zaśmiecanie przestrzeni publicznej i gruntów polnych, będzie miało efekt prewencyjny i zmniejszy skalę zjawiska niewłaściwego postępowania z odpadami. Natomiast dodana sankcja w postaci administracyjnej kary pieniężnej za naruszenia dot. gospodarowania odpadami przez podmioty do tego nie uprawnione pozwoli na skuteczniejsze działania Inspekcji Ochrony Środowiska w obszarze zwalczania nielegalnych działań w gospodarce odpadami i będzie miało wymiar dyscyplinujący dla podmiotów działających w tej branży. Umożliwienie magazynowania odpadów pochodzących z przetwarzania odpadów komunalnych, paliwa alternatywnego oraz odpadów przeznaczonych bezpośrednio do produkcji takiego paliwa przez okres 3 lat pozwoli na sukcesywne spalanie tych odpadów w raz z rozwojem instalacji do termicznego przekształcania odpadów. Będzie to czasowe – częściowe rozwiązanie problemu z częścią nagromadzonej już frakcji palnej, które umożliwi ich dłuższe legalne magazynowanie. Proponowana zmiana będzie również istotnym udogodnieniem w przypadku problemów ze znalezieniem odbiorcy dla wytworzonych lub zebranych odpadów. Uznano za zasadne wykreślenie Głównego Inspektora Ochrony Środowiska z katalogu podmiotów wykonujących omawiane pomiary z uwagi na znaczące obciążenie GIOŚ obowiązkami pomiarowymi zarówno w zakresie pomiarów kontrolnych, jak i wynikających z realizacji Państwowego Monitoringu Środowiska i jednocześnie na niedostatek kadr pozostających w dyspozycji GIOŚ do realizacji tych pomiarów oraz z uwagi na fakt, że istnieje stosowna sieć laboratoriów akredytowanych realizujących pomiary w przedmiotowej dziedzinie. |
| Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu | MKiŚ |
| Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu | Jacek Ozdoba Sekretarz Stanu |
| Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM | MKiŚ |
| Planowany termin przyjęcia projektu przez RM | IV kwartał 2020 r. |
